Liên quan đến Keytrade AG. đã có rất nhiều báo chí cho đăng tải những bài viết về má»™t công ty Ä‘a Quốc gia đã phá»›t lờ trÆ°á»›c phán quyết của Tòa án tối cao, vừa qua trên báo Economic Times má»™t tờ báo uy tín về kinh tế đã cho đăng bài "Justice Denied" - Công Lý Bị Từ Chối đăng trên trang 32 - số 236 T10/2013, sau đây chung tôi xin đăng bản dịch của toàn bá»™ bài viết này.



     Ông VÅ© duy Hải, Tổng giám đốc công ty Vinacam JSC đáng lẽ là má»™t người đàn ông hạnh phúc. Ông ấy cùng công ty đã thành công vào tháng 6 năm ngoái trong vụ kiện vá»›i công ty Thụy SÄ© là Keytrade AG khi công ty này đã không thể cung cấp phân u-rê theo đúng hợp đồng. Thế nhÆ°ng, ông Hải lại không hạnh phúc.

     Lời phán quyết đã được Ä‘Æ°a ra nhÆ°ng vụ việc vẫn chÆ°a chấm dứt. Lá»— hổng pháp lý trong hoạt Ä‘á»™ng và trách nhiệm của các doanh nghiệp có vốn đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài (FIEs) tại Việt Nam đã và Ä‘ang tạo ra má»™t con đường để Keytrade AG có thể quay lÆ°ng lại vá»›i phán quyết của Tòa.


     Vụ việc bắt đầu từ tháng 9 năm 2008 khi Vinacam kí hợp đồng vá»›i Keytrade AG để mua 25.000 tấn phân u-rê vá»›i giá 239USD/tấn. Hợp đồng yêu cầu Æ°u tiên phân bón nguồn gốc từ Nga, hoặc từ Ukraina nếu nhÆ° không thể cung cấp phân bón từ Nga, vá»›i hạn cuối giao hàng là 31/01/2009. Vinacam mở má»™t tín dụng thÆ° tại ngân hàng Đầu tÆ° và phát triển Việt Nam (BIDV) vào ngày 02/01/2009, nhÆ°ng sáu ngày sau đó công ty Ä‘a quốc gia thông báo cho họ rằng họ không thể hoàn thiện hợp đồng vì sá»± ngÆ°ng trệ của hệ thống cung cấp khí gas thiên nhiên từ Nga đến Ukaina.

     Vì phân bón của Nga được Æ°u tiên, khó khăn trong việc cung cấp khí gas thiên nhiên – Ä‘iều quan trọng trong hoạt Ä‘á»™ng sản xuất phân bón urea – từ Nga sang Ukaina không nên được cho là vấn đề. Vinacam yêu cầu phía Keytrade AG nhanh chóng tìm nguồn phân bón từ Nga.

     Sau má»™t loạt những đàm phán, Keytrade AG đề nghị bán 15.000 tấn phân bón SA rẻ nhÆ° má»™t sá»± hòa giải. Vinacam đã từ chối đề nghị này nhÆ°ng đồng ý gia hạn thêm 1 tháng để nhận được phân bón Nga.

     Thế nhÆ°ng, thiện chí của Vinacam đã bị phá»›t lờ. Công ty Thụy SÄ© đã gá»­i má»™t lá thÆ° đề nghị tăng giá từ 239USD lên 345USD/tấn, và kéo dài thời hạn giao hàng thêm 2 tháng nữa. Khi Vinacam từ chối, Keytrade AG đã gá»­i má»™t bản fax thông báo hủy hợp đồng.

     Vinacam đã quyết định Ä‘Æ°a vụ việc ra Tòa án. Ngày 11/06/2012 Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đã xá»­ cho Vinacam thắng kiện và yêu cầu Keytrade AG trả khoản tiền bồi thường 43.6 tá»· đồng (2.1 triệu USD). Keytrade kháng cáo lên Tòa án nhân dân tối cao, nhÆ°ng vào ngày 17/10/2012, kháng cáo bị bác bỏ và giữ nguyên phán quyết cÅ©. Trong phán quyết của mình, Tòa án nhân dân tối cao nêu rằng, hợp đồng yêu cầu Keytrade cung cấp phân bón từ Nga là lá»±a chọn đầu tiên hoặc Ukaina nhÆ° má»™t lá»±a chọn thứ hai, nên việc ngÆ°ng trệ cung cấp khí gas thiên nhiên từ Nga sang Ukaina là má»™t vấn đề tranh cãi. “Nếu Keytrade không thể cung cấp phân bón từ Ukaina, nó lẽ ra phải chuyển sang Nga để tìm nguồn cung cấp khác nhằm thá»±c hiện hợp đồng vá»›i Vinacam,” Tòa án phán quyết.

     Sau khi thua kiện, Keytrade AG cố gắng giải quyết vụ việc và gá»­i fax cho Vinacam đề nghị, nhÆ° là sá»± dàn xếp cuối cùng và đầy đủ nhất, chi trả 500.000 USD. Công ty Ä‘a quốc gia cÅ©ng cam kết đóng góp 5000USD/năm vào Quỹ khuyến học Vinacam trong khoảng thời gian 10 năm. NhÆ°ng Vinacam đã từ chối lời đề nghị này.

     Sau đó, Vinacam đã gá»­i hồ sÆ¡ lên Cục thi hành án dân sá»± Tp.HCM yêu cầu thi hành đúng phán quyết của Tòa. Cục thi hành án đã triệu tập đại diện của Keytrade để thá»±c hiện các thủ tục đàm phán, nhÆ°ng ông ấy chỉ xuất hiện trong buổi đầu tiên. Trong khi đó, Keytrade Ä‘ang thá»±c hiện đóng cá»­a văn phòng đại diện tại Việt Nam.

     Lo sợ Ä‘iều này, Cục thi hành án đã gá»­i công văn yêu cầu chính quyền địa phÆ°Æ¡ng ngăn Keytrade đóng cá»­a văn phòng và không cho người đứng đầu văn phòng rời khỏi Việt Nam. Mặc dù vậy, Keytrade vẫn tiếp tục thủ tục đóng cá»­a văn phòng.

     Vì vậy, vào ngày 12/6/2013, Cục thi hành án đã gá»­i hồ sÆ¡ lên Bá»™ TÆ° pháp, đề nghị hợp tác vá»›i chính quyền của Thụy SÄ© để thi hành phán quyết chống chống lại Keytrade. NhÆ°ng Việt Nam và Thụy SÄ© chÆ°a hề ký kết má»™t công Æ°á»›c tÆ°Æ¡ng trợ TÆ° pháp nào, vì vậy, vụ án này vẫn còn đó.

     Những vụ án nhÆ° vậy, theo ông Phạm Khanh Toan Nguyen, người đứng đầu công ty Phạm và các cá»™ng sá»±, rất hiếm và khó có thể giải quyết được. “Thứ nhất, Việt Nam chÆ°a ký những công Æ°á»›c tÆ°Æ¡ng trợ tÆ° pháp vá»›i má»™t số nÆ°á»›c”, ông nói. “Thứ hai, rất dá»… cho FIEs mở má»™t văn phòng đại diện tại Việt Nam nhÆ°ng trong nÆ°á»›c vẫn chÆ°a có bất kỳ cÆ¡ chế ràng buá»™c nào trong việc thi hành án. Khi FIEs phá»›t lờ nhÅ©ng quy định của pháp luật và vi phạm hợp đồng, những công ty trong nÆ°á»›c là người chịu thiệt thòi.”

     Ông Lê Quốc Phong. Chủ tịch Hiệp há»™i phân bón Việt Nam cho rằng Keytrade AG, vá»›i uy tín của má»™t công ty toàn cầu, nên tiến hành công việc kinh doanh vá»›i má»™t chuẩn má»±c cao hÆ¡n và căn cứ theo quy định của pháp luật. “NhÆ°ng trong vụ việc này, rõ ràng Keytrade đã Ä‘i ngược lại những giá trị cốt lõi của nó,” ông nói. Ông cÅ©ng tin rằng, vụ việc đã để lại má»™t bài học giá trị cho Vinacam cÅ©ng nhÆ° các công ty trong nÆ°á»›c khác. “Khi giao thÆ°Æ¡ng vá»›i đối tác nÆ°á»›c ngoài, những công ty trong nÆ°á»›c không chỉ tuân thủ quy định cả pháp luật mà còn phải yêu cầu nhÅ©ng đối tác của mình làm giống nhÆ° vậy.”

     Cuối cùng, ông Hải trả lời VET rằng Vinacam, vẫn kiên nhẫn chờ đợi thông tin từ Thụy SÄ©. “Tôi mong rằng Keytrade sẽ quyết định sẽ tá»± nguyện trả số tiền bồi thường,” ông nói. “Nếu họ từ chối làm việc đó, nó sẽ chỉ hủy hoại hình ảnh và danh tiếng của họ.”

 
HẢI BĂNG (Theo VnEconomic Times)


 TIN VINACAM